Röportaj: Namık Kemal Parlak
2024 yılı, tüm ekonomik ve lojistik engellere rağmen Türk değirmen makineleri sektörü için büyümenin sürdüğü bir dönem oldu. Değirmenci’ye yaptığı açıklamada sektörün, geçen yıl %5’lik bir büyüme ile ihracat hacmini 3,7 milyar dolara yükselttiğini söyleyen DESMÜD Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Demirtaşoğlu, “2025’te de ihracatımızı %15-20 oranında büyütmeyi hedefliyoruz.” dedi. Demirtaşoğlu, DESMÜD’ün öncülük ettiği Tahıl ve Tahıl Ürünleri İnovasyon Merkezi projesinin hayata geçirilmesiyle birlikte sektörde çok daha büyük başarılara ulaşılacağını kaydetti.
Değirmen ve Sektör Makineleri Üreticileri Derneği (DESMÜD) Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Demirtaşoğlu, küresel ekonomik dalgalanmalar, lojistik krizler ve jeopolitik gerilimler nedeniyle zorlu bir yılı geride bırakan sektörün 2024 yılı performansını ve 2025 hedeflerini Değirmenci dergisine değerlendirdi. 2024’te dünya genelinde ekonomik belirsizliklerin ve finansal daralmaların etkili olduğunu belirten Demirtaşoğlu, “Hedefimiz ihracatta %10-15 büyümekti, ancak küresel enflasyon ve pazar daralmaları nedeniyle bu hedefe ulaşamadık. Yine de %5’lik bir büyüme kaydederek ihracat hacmimizi 3,5 milyar dolardan 3,7 milyar dolara yükselttik. Bu, sektörümüz adına önemli bir başarıdır.” dedi.
Ancak bu büyüme, kolay sağlanmadı. Demirtaşoğlu, “Üretim, nakliye ve finans alanlarında yaşanan dezavantajlar, jeopolitik gerilimler ve dolar kıtlığı ihracatçılarımızı olumsuz etkiledi. Çin ve Almanya gibi ülkelerin sağladığı uzun vadeli ve düşük faizli krediler, küresel çapta rekabeti bizim için daha da zorlaştırdı.” diye ekledi.
2024, lojistik açısından da zorlu bir yıl oldu. “Aden Körfezi, Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı’ndaki krizler, deniz ticaretini büyük ölçüde etkiledi. Ayrıca, Ukrayna-Rusya, İsrail-Filistin ve Suriye’deki savaşlar, sektördeki pazar daralmasının başlıca nedenleri arasındaydı.” diyen Demirtaşoğlu, 2024’ün küresel ticaret için zorlu bir dönem olduğuna dikkat çekti.
SEKTÖR İHRACATTA YENİ BAŞARILAR İÇİN HAZIRLANIYOR
Zorlu koşullara rağmen Türk değirmen makineleri üreticilerinin Endüstri 4.0 ve 5.0 teknolojilerini kullanarak üretim kalitesini artırdığını belirten Demirtaşoğlu, “Sektörümüz, dünya genelinde üst düzey teknolojiye sahip makineler üretmeye devam ediyor. Türk makine üreticileri, özellikle değirmen makineleri alanında, yüksek teknoloji gerektiren ve herkesin üretemeyeceği üstün nitelikli makineler geliştirerek dünya pazarındaki güçlü konumlarını korudu. Zorlu geçen bir yılı geride bırakırken, sektör paydaşlarımız her türlü engeli aşarak ihracatta yeni başarılara imza atmaya hazırlanıyor. 2025 yılı, sektörde daha büyük başarıların temellerinin atılacağı bir dönem olacak. 2025’te ihracatımızı %15-20 oranında büyütmeyi hedefliyoruz.” dedi.
DESMÜD Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Demirtaşoğlu
Ancak DESMÜD Başkanı’na göre, 2025 yılında sektörün karşı karşıya kalacağı en büyük risklerden biri süregelen savaşlar ve jeopolitik gerilimler olacak. Özellikle taşımacılıkta yaşanan sorunların devam etmesi, Süveyş ve Panama gibi hayatî su yolları üzerinde olası krizler, küresel ticareti olumsuz etkileyebilir. “En büyük risk ise ABD’nin yeni Başkanı Trump’ın küresel arenada atacağı stratejik hamleleridir.” diyen Demirtaşoğlu, ABD’nin global politikalarının dünya ticareti ve sektör üzerinde belirleyici olacağını vurguladı.
GIDA ARZ GÜVENLİĞİ ÇABALARI YENİ İHRACAT FIRSATLARI SAĞLIYOR
Bununla birlikte, Amerika Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikası ve küresel likidite daralması, gelişmekte olan ülkeler için ekonomik zorluklar meydana getirebilir. Ancak, Demirtaşoğlu bu süreçte önemli fırsatların da ortaya çıkacağına inanıyor. Afrika’daki kalkınma hareketleri ve ülkelerin gıda arz güvenliğini sağlama çabaları, sektöre yeni ihracat imkanları sunuyor. Bu noktaya dikkat çeken Demirtaşoğlu, “Birçok ülke yeniden kalkınma ve yapılanma süreçlerine giriyor. Küresel ölçekte gıda arz güvenliği giderek daha kritik bir konu haline geldi. Afrika ülkeleri başta olmak üzere birçok ülke artık kendi üretim kapasitesini artırmaya çalışıyor. Bu süreç, sektörümüz açısından büyük ihracat fırsatları oluşturuyor. Bu doğrultuda, ihracat hacmimizi genişleterek yeni pazarlarda daha güçlü bir konum elde etmeye devam edeceğiz ve ihracat rekorları kıracağız.” ifadelerini kullandı. Küresel tarım ve gıda ticaretinde Türkiye’nin daha güçlü bir konuma ulaşabileceğini kaydetti.
DESMÜD’ÜN DEV PROJESİ SEKTÖRE YENİ UFUKLAR AÇACAK
DESMÜD, sektörün sürdürülebilir büyümesini sağlamak için büyük bir projeye imza atıyor. Ankara’da kurulacak ‘Tahıl ve Tahıl Ürünleri İnovasyon Merkezi’ ile ilgili bilgi veren Demirtaşoğlu, “Ankara Büyükşehir Belediyesi ile protokol imzaladık ve 25 yıllığına tahsis edilen arsamıza 5 milyon dolar yatırımla büyük bir eğitim, üretim ve test merkezi inşa edeceğiz. Bu merkez, sektöre hem istihdam hem de ihracat hedeflerinde büyük katkı sağlayacak.” dedi. 4,5 dönümlük bir araziye kurulacak olan bu merkez, yeni nesil un, ekmek, makarna, bisküvi ve çikolata üretim hatlarıyla donatılacak. Ar-Ge laboratuvarları, konferans salonları, eğitim derslikleri ve otel konaklama alanları ile sektöre büyük bir ivme kazandıracak.
Demirtaşoğlu, “Dünyada ve Türkiye’de bu büyüklükte eşi olmayan Tahıl ve Tahıl Ürünleri İnovasyon Merkezi tamamlandığında, ilk 10 yılda ihracat rakamının 3 milyar dolar seviyelerinden 8 milyar dolara ulaşmasını hedefliyoruz. Sektörün istihdam ve ihracat hedeflerini karşılamada önemli bir rol üstlenecek merkezin, bu alanda yenilikçi teknolojilerin benimsenmesine katkı sağlayarak ve nitelikli eğitimler sunarak uluslararası alanda ses getireceğini düşünüyoruz. Tahıl ve Tahıl Ürünleri İnovasyon Merkezi, dünya çapında önemli bir etki yaratacak, sektöre yeni ufuklar açacak ve küresel iş birliklerinin güçlenmesini sağlayacak. Böylece sektörde verimliliği artırarak, milli gelire doğrudan pozitif etki sağlamayı ümit ediyoruz.” dedi. Türk değirmen makineleri sektörünün küresel arenadaki yerini daha da güçlendireceklerine vurgu yaptı.