Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yapılan bir araştırmada Türkiye'nin 7,7 milyon tondan fazla gıdayı israf ettiğini ortaya çıkardı.

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından hazırlanan 'Gıda İsrafı Endeksi Raporu' açıklandı. Açıklanan verilerde çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Türkiye dünya genelinde kişi başına düşen en fazla gıdanın israf edildiği ülkeler arasında 3. sırada yer alıyor. Rapora göre Türkiye'de her yıl kişi başına 93 kilogram yiyecek çöpe atılıyor. 2021 yılı verilerine göre Türkiye'de 7,7 milyon tondan fazla gıda israf edildi. Bu listede en fazla israf yapan 2 ülke ise sırasıyla, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Meksika oldu.

GIDA ATIĞI ALARM VERİYOR

BM’nin raporuna göre 2019 yılında 931 milyon ton gıda çöpe giderken 690 milyon insan açlıktan etkilendi. Veri eksikliği nedeniyle bilançonun daha da ağır olabileceği belirtiliyor. Bu, küresel çapta perakende satış noktaları, evler ve restoranlarda tüketime hazır gıdanın yüzde 17'sinin doğrudan çöpe gitmesi anlamına geliyor. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Birleşik Krallık merkezli sivil toplum kuruluşu WRAP tarafından yayımlanan rapora göre tüketici kaynaklı atıkların yüzde 61'i hanelerde oluşturulurken perakende sektörü yüzde 13, gıda sektörü ise bu atıkların yüzde 26'sını üretiyor. UNEP'in sorumlu direktörü olan Inger Anderson, "İklim değişikliği, doğa, biyolojik çeşitlilik kaybı, kirlilik ve atıklarla mücadele konusunda ciddi davranmak istiyorsak, dünyanın her yerindeki işletmeler, hükümetler ve vatandaşlar gıda israfını azaltmak için üzerine düşeni yapmalıdır” diyor. Rapor, aynı zamanda BM'nin 2030 yılına kadar kişi başına düşen küresel gıda atığını yarıya indirmeyi hedeflediğini gösteriyor. 2019 verilerine göre, en az 690 milyon insan açlıktan etkinlendi ve bu sayının 2020'de küresel pandeminin etkileriyle artabilir.

DÜNYANIN ÇEVRESİNİN 7 KATI

Raporda israfın yüzde 61'inin evlerde yapıldığı belirtiliyor. Birleşmiş Milletler'in sürdürülebilirlik çalışmaları yapan Wrap adlı sivil toplum kuruluşuyla gerçekleştirdiği araştırmaya göre dünya genelinde israf edilen gıdanın toplamı 40 tonluk 23 milyon kamyon dolusu yiyeceğe karşılık geliyor. Uzmanlar, "Bu kadar kamyonun uzunluğu dünyanın çevresinin yedi katı" diyor. BM'nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri gıda israfının 2030'a kadar yarı yarıya azaltılmasını öngörüyor. Wrap'ten Richard Swannell "Küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 8-10'u, israf edilen gıdalardan kaynaklanıyor. Yani gıda israfını bir ülke gibi düşünürsek, gıda israfı atmosfere en fazla sera gazı salan üçüncü ülke olacaktı" dedi. 2019'da açlıktan 690 milyon kişinin etkilendiği tahmin ediliyordu. Koronavirüs pandemisiyle bu sayının daha da artması bekleniyor.

GIDA ATIĞI VE KÜLTÜR

Evsel gıda atığı için küresel ortalama, Pakistan ve Vietnam gibi düşük-orta gelirli ülkeler için kişi başına 91 kg., İrlanda veya ABD gibi yüksek gelirli ülkelerdeki kişiler içinse 79 kg. Ancak rapor, yüksek obezite oranına sahip olan ABD'de, önceki yıl kişi başına yaklaşık 59 kg. evsel atık üretildiğini ortaya koydu. Bu, küresel ortalamadan önemli ölçüde daha düşük. Bununla birlikte ülkenin hizmet sektörü gıda israfı bilançosu çok daha yüksek. ABD'de hizmet sektörü küresel ortalama olan 32 kg'ın tam iki katı yani kişi başına 64 kg. gıda atığı üretiyor. Uzmanlar, bunun ABD'deki evde yemek yeme alışkanlığının çok gelişmemiş olmasından kaynaklandığını belirtiyor.